Trà Tôm Cánh Hạc - Thuận Trà Tân Cương - Trà Thái Nguyên chuẩn VietGap, OCOP 4 Sao

1. Chè cánh Hạc: Một thời vang bóng

[Theo baothainguyen]: “Kể từ thuở ông Đội Năm làm ra chè Cánh Hạc, giao bán cho người sành ẩm ở cả 3 miền Bắc - Trung - Nam đến nay vừa tròn 105 năm. Đặc biệt, năm 1935, chè Cánh Hạc của ông mang đi dự thi tại Đấu Xảo Hà Nội đoạt giải Nhất, thì thương hiệu chè Thái Nguyên càng trở nên nức tiếng, được thương gia Ấn Độ và nhiều quốc gia trên thế giới đặt mua với số lượng lớn.”

2. Trà Tôm Cánh Hạc là gì?

“Chè Cánh Hạc chính là loại sản phẩm chè một tôm một nõn. Gọi nôm na, dễ hiểu là khi thu hái, người nông dân chỉ lấy phần có tôm và 1 lá non đang ôm lấy phần tôm chè, mang về sao suốt, lên hương. Và thành phẩm theo tiêu chuẩn xưa sẽ có hình dạng như chim hạc sải cánh.

Ở đâu có cây chè, người nông dân cũng rất dễ dàng để làm ra sản phẩm tương tự. Nhưng không phải ở đâu, và dù khéo léo chế biến ra sao thì cũng chỉ làm ra được mẫu mã sản phẩm đẹp mắt, song không thể đạt đỉnh cao về chất lượng hương, vị bởi điều kiện thổ nhưỡng, yếu tố then chốt cho cây chè dư vị ngọt.

Nhiều nghệ nhân chè ở cao nguyên Lâm Đồng, Vĩnh Phúc hoặc ở xứ trà Shan tuyết thuộc các tỉnh miền ngược về Thái Nguyên, thưởng trà đều tấm tắc một câu: Luận về chè xanh, không đâu bằng Thái Nguyên. Và “cái rốn” cho sản phẩm chè đạt tới tuyệt đỉnh nằm ở vùng đất Hồng Thái 2, xã Tân Cương.”

Là một trong 6 gia đình đầu tiên của “cái rốn” ấy. Ông Trần Văn Thái, nhân chứng truyền thừa năm xưa đã cùng các nghệ nhân Thuận Trà Tân Cương - HTX Tâm Trà Thái kế thừa và phát huy tên gọi vang danh ngày nào trở thành sản phẩm vinh dự đạt OCOP 4*, chăm bón và thu hái chuẩn VietGAP hướng hữu cơ. Ngày nay, mỗi lần tiếp đón phái đoàn trong và ngoài nước. Cái tên “trà tôm cánh hạc” sẽ tiếp tục được đưa lên trong những câu chuyện.

3. Mô tả sản phẩm: Trà Tôm Cánh Hạc

4. Đặc điểm, sắc nước, hương vị của Trà Tôm Cánh Hạc

Những hình ảnh "chim cánh hạc" trên bề mặt trống đồng từ thuở lập nước thể hiện khát vọng bay cao, bay xa và đường bay không có điểm cuối đại diện cho ý chí của người Việt không ngừng làm mới mình, không ngừng phấn đấu học hỏi và trưởng thành... Và đó cũng là khát vọng của những nghệ nhân làm trà Thái Nguyên năm 1935 khi đưa "chè cánh hạc" tham dự đấu xảo tại Hà Nội và đạt giải nhất, để theo đó xuất khẩu các sản phẩm trà Việt Nam sánh vai với những thượng phẩm trà trên thế giới.

Sản phẩm Trà Tôm Cánh Hạc của Thuận Trà được thu hái theo quy chuẩn một tôm một nõn non khi còn chưa bung lá, "Nõn Tôm" là cách gọi của dân địa phương để chỉ cách hái những lá trà non nhất, nghĩa là phần búp trà (tôm) và lá non kế tiếp (nõn); và sau khi qua bàn tay chế biến khéo léo của các nghệ nhân trà nhiều kinh nghiệm, lá trà có hình dáng như chim Hạc đang sải cánh bay. Đây cũng biểu thị cho sự giao thoa của đất trời, như lá trà được thiên nhiên, con người chăm bón để trở thành những gì tinh túy nhất. Những sản phẩm "trà tôm cánh hạc" sẽ tiếp nối những thế hệ trước, đưa sản phẩm trà Việt Nam bay xa hơn.

Trà tôm cánh Hạc: có mùi hương cốm non, nước trà xanh, có hình dáng như những chim Hạc đang sải cánh; vị trà chát dịu khi mới uống, có vị dư vị kéo dài sau khi thưởng thức.

5. Trà tôm cánh hạc: Có thể bạn chưa biết

5.1 Lịch sử vang danh "Chè cánh hạc"

Chè cánh Hạc gắn liền với tên tuổi ông Vũ Văn Hiệt ( ông Đội Năm). Tuy không phải ông trồng nên cây chè Thái Nguyên đầu tiên; Nhưng ông là người có công lớn trong việc khai phá đất đai khi mới lập làng xã Tân Cương. 

Được sự hỗ trợ của cụ Nghè Sổ Nguyễn Đình Tuân, khi đó là án sát kiêm Tuần phủ Thái Nguyên gợi ý cho ông sang Bạch Hạc, Phú Thọ lấy giống chè về trồng thử. Giống chè về đây hợp thổ nhưỡng, có chất lượng hơn hẳn nơi cũ. Nước trà có vị cốm non, chát thơm dịu nhẹ chứ không bị nhạt vị.

Tiếng lành đồn xa. Nhiều người tìm đến tận nhà hỏi mua, ông Đội Năm đã mở xưởng chế biến chè Thái Nguyên. Ông là một người thợ giỏi trong nghề cơ khí và rất chịu học hỏi, nên kỹ nghệ sao chế trà cũng trở nên danh tiếng. 

Năm 1935, ông đưa 2 sản phẩm "chè Móc Câu", "chè Cánh Hạc" mang thương hiệu Trà Thái Nguyên tham gia đấu xảo và được giải nhất. Cánh Hạc với hình tượng chim hạc trên mặt trống đồng, tiêu biểu cho tính văn hóa Lạc hồng từ thủa Vua Hùng dựng nước. Trà “Cánh Hạc” tạo nên danh tiếng và bán chạy khắp tam kỳ và được nhiều thương nhân Ấn Độ đặt mua số lượng lớn.

5.2 Trà tôm cánh hạc: Không chỉ là huyền thoại

Tôi (Thuận Trà) nghe câu chuyện này từ những năm 2010 và khi đó dù chưa "kiến công lập nghiệp" gì nhưng cũng hy vọng có ai đó hoặc 1 ngày nào đó chính mình sẽ góp công gây dựng lại danh tiếng "chè cánh hạc" năm nào. Hình ảnh chim cánh Hạc từ thời vua Hùng bay đi mọi xứ "danh trà" trên thế giới là mong ước xa xôi của tôi.

Những năm đầu tiên của thế kỷ 20, những thương nhân Trung Quốc sang Tân Cương và sau khi nghe câu chuyện cũng đã bắt đầu đặt mua. Tuy nhiên hầu hết người dân không còn nhớ quy chuẩn và phương pháp chế biến nữa. Gia đình ông Thái - bà Sinh tại Hồng Thái, Tân Cương là một trong những hộ còn may mắn kế thừa được.

Tôi còn nhớ, khi đó người Trung Quốc tìm những gia đình truyền thống làm trà ngon và đặt mua với giá 3 triệu/kg từng trở thành câu chuyện lan truyền khắp Tân Cương. Bởi giá trị, cách làm và chất lượng của nó.

Khoảng năm 2012, khi tham dự 1 sự kiện về trà có quy mô quốc tế. Nước Trung Quốc giới thiệu sản phẩm trà "hơi giống" với quy chuẩn nghệ nhân Tân Cương làm và bán cho họ. Chỉ khác về bao bì và… giá. Đâu đó gần 35 triệu tiền Việt/ kg

Một ngày đẹp trời, khi trao đổi với Ông Thái, dựa trên quy trình, phương pháp chế biến sản xuất năm nào. Kết hợp với kinh nghiệm nhiều năm tham gia HTX Chè Thái Nguyên và sản xuất chè ngon đời đầu. chúng tôi quyết định giới thiệu sản phẩm "Trà Tôm Cánh Hạc" mang thương hiệu Thuận Trà - HTX Tâm Trà Thái Sinh

Năm 2020, dòng trà nõn tôm của HTX vinh dự được chứng nhận OCOP 4 sao và bước đầu đặt chân đến Úc, Đài Loan được xách tay về một số quốc gia trên thế giới

6. Những lưu ý khi pha Trà Tôm Cánh Hạc

6.1 Lựa chọn ấm chén pha trà

Trà tôm cánh hạc nói riêng hay dòng trà nõn tôm nói chung quy chuẩn thu hái và chế biến khá đặc biệt. Một phần cho cánh trà nhỏ đều, một phần do thu hái non nên nhiều dòng ấm trên thị trường pha trà sẽ không ngon, thậm chí gây khó chịu khi sử dụng (Phần nõn quá nhỏ sẽ theo phần lọc nước ra chén, tống). 

Lựa chọn chất liệu ấm: Nên là ấm gốm và sử dụng lọc tổ ong, chúng ta có điều kiện thì dùng ấm tử sa chế tác thủ công, hoặc lựa chọn ấm ấm Bát Tràng chuẩn: Chế tác tay nghề cao, lọc nước tổ ong tỉ mỉ, dòng nước đều, ngắt nghỉ dứt khoát. Nên lựa chọn kích thước ấm trà phù hợp với số lượng người sử dụng.

Thuận Trà Tân Cương - HTX Tâm Trà Thái nghiên cứu độ phù hợp của trà Tân Cương và kết hợp với nghệ nhân Bát Tràng cho ra những mẫu mã ấm trà phù hợp cho từng dòng trà, từng nhu cầu sử dụng. Đặc biệt ấm pha trà ngon càng lâu càng nhuận ấm.

6.2. Lưu ý về dụng cụ pha trà

- Các dòng trà phổ thông như trà búp, hay móc câu nhìn chung cánh trà rộng nên có thể sử dụng tống lọc hoặc dân dã thì không cần. Chỉ cần lựa chọn ấm phù hợp là sử dụng được. Tuy nhiên với dòng trà cao cấp thì quý vị nên sử dụng tống lọc, vừa giúp mức độ trà rót ra chén được cân bằng đậm nhạt, vừa giúp loại bỏ phần vụn nhỏ từ nõn trà non mang lại. (Vì chế biến trà Tôm cánh Hạc ngon sẽ rất giòn nên chỉ cần có tác động nhẹ từ quá trình vận chuyển hay xúc trà cũng dễ có những vụn nhỏ)

6.3: Lưu ý về nước pha trà

Các cụ nói: Nhất Thủy - Nhì Trà; từ đó có thể thấy mức độ quan trọng của việc sử dụng nước pha trà ntn? Ông nội tôi trước đây yêu cầu bố và bác ra ao sen đầu làng hứng nước đọng trên lá sen sáng sớm. Ông nói rằng nước đó pha trà ngon mới "xứng"

Ngày nay chúng ta có thể dùng nước lọc đóng bình, đóng chai. Vì chất lượng nước giếng khoan từng nơi khác nhau và chỉ số tạp chất khác nhau nên chúng tôi không khuyến khích dùng. Quý trà có thể dùng nước mưa (ở những vùng nông thôn hoặc khí hậu trong lành)

7. Các bước pha trà Tôm Cánh Hạc Tân Cương

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ: 

• 10Gr trà khô
• Bộ ấm chén
• Trà cụ: Tống, lọc, chia trà, dụng cụ vệ sinh trà…

Bước 2: Làm nóng ấm chén

• Điều này giúp vừa vệ sinh, vừa giúp cho bước sau thực hiện chất lượng ngon hơn
• Dùng nước nóng vừa phải, tránh thường xuyên dùng nước sôi 100 độ

Bước 3: Thức tỉnh trà

• Cho 10Gr trà vào ấm, rót nước đôi đã cài về 80 độ và đổ đầy ấm
• Rót ra ngay vì trà Tôm cánh Hạc non rất dễ ngấm, mất chất. Có thể rót ra tống (không phải dùng uống)

Bước 4: Hãm trà (Pha trà lần 1)

• Châm nước trà vào ấm, đậy nắp
• Rót nước trà ở tống trong bước 3 lên bề ngoài ấm (Nóng trong, nóng ngoài)
• Chờ 40 giây. Trà nõn không nên chờ quá lâu (2 phút) như các cụ truyền tai. Vì ngày xưa hái búp trà không theo quy chuẩn (thậm chí theo tiêu chuẩn hiện giờ thì 1 tôm 3 - 4 lá, cứ non là hái) và rang chè thủ công nên thời gian trà ngấm cũng khá lâu.

Bước 5: Chia trà

• Rót nước ra tống lọc
• Rót trà từ tống ra chén và chia trà
• Thưởng thức

Bước 6: Hãm trà lần tiếp theo

Áp dụng lại bước 4 (không cần nóng ngoài nữa) và bước 5 cho đến khi trà hết vị.

8. Bảo quản Trà Tôm Cánh Hạc

• Trong dòng trà cao cấp, quý vị chỉ nên mua vừa đủ: Mọi khâu để hoàn thiện được sản phẩm trà Tôm cánh hạc ngon đều khá tỉ mỉ, bao gồm khâu bảo quản. Ở HTX chúng tôi có kho lạnh chuyên dụng và bảo quản đặc biệt để cho Hương - vị và chất dinh dưỡng trong trà không bị ảnh hưởng. Quý khách chỉ nên mua vừa đủ dùng cho 2-3 tháng sử dụng. Hết trà, chúng tôi sẽ ship đến nhà cho quý vị
• Tránh dùng túi hoặc hộp trong, xuyên sáng để bảo quản: Kể cả cho vào lọ thủy tinh thì ánh sáng vẫn xuyên qua và lâu dần làm hỏng trà. Nếu vẫn muốn dùng, hãy bọc lớp túi màu (vd túi chân không nguyên bản) rồi cho vào hộp, lọ đựng trà
• Mua túi trà khối lượng nhỏ: Nên yêu cầu nhà bán hàng đóng 100Gr, 200Gr hoặc đóng dạng ấm nhỏ (10Gr) để quý vị tiện sử dụng và bảo quản
• Để trong tủ lạnh: Gói trà cẩn thận và cho vào tủ lạnh
• Không để gần dưới đất, gần ánh sáng, gần nơi dễ ẩm mốc
• Không để gần với thực phẩm có mùi

Hi vọng những lưu ý nhỏ của chúng tôi giúp quý trà bảo quản Trà Tôm Cánh Hạc tốt hơn. Quý vị cần tư vấn thêm, đừng ngại liên hệ với Thuận Trà nhé

9. Tác dụng của Trà tôm nõn Tân Cương đối với sức khỏe

Từ lâu trà đã là thực phẩm được nghiên cứu và thừa nhận về nhiều lợi ích tích cực như 1 vị thuốc như: Chống ung thư, loãng xương, cải thiện trí nhớ… Giờ đây với Trà Tôm Cánh Hạc khi được chăm bón chuẩn VietGap hướng hữu cơ thì chất dinh dưỡng trong trà đã được cải thiện và nâng cấp lên đáng kể. Có thể kể đến những hiệu quả tích cực hơn hẳn từ Trà nõn tôm mang lại như:

• Giúp tinh thần tỉnh táo, giải tỏa căng thẳng: Trong trà có Caffeine giúp chúng ta có thêm năng lượng.
• Hỗ trợ phòng và chống một số bệnh Ung thư.
• Giúp giảm cân hiệu quả: Chất EGCG có tác dụng ngăn chặn và suy giảm khả năng phát triển của các tế bào ung thư.
• Phòng chống lão hóa, cải thiện sức khỏe người trung cao tuổi: Các gốc tự do và sự chậm phát triển tế bào là 1 trong những nguyên nhân gây lão hóa. Vitamin E trong trà có thể cải thiện được điều này.
• Cải thiện sức khỏe răng miệng: Đó chính là lý do hầu như các thương hiệu kem đánh răng, súc miệng đều có tinh chất trà xanh.
• Cung cấp nhiều chất vitamin cho sức khỏe: : Các loại Vitamin B, C, Vitamin E.
• Hỗ trợ gia tăng khả năng sinh sản: Theo 1 nghiên cứu chưa được ứng dụng rộng rãi tại California (Mỹ) năm 1998, những nguyên tố vi lượng và đại lượng trong trà có khả năng hỗ trợ việc này.
• Hỗ trợ lưu thông khí huyết: Tinh chất trong trà xanh giúp ngăn chặn tắc nghẽn mạch máu lưu thông.
• Có tác dụng tích cực với các bệnh về xương khớp: chất Polyphenol trong trà giúp cải thiện và ngăn ngừa 1 số bệnh xương khớp.
• Giảm thiểu các bệnh về tim mạch: Có thể kể đến như giảm lượng mỡ trong máu, giảm huyết áp, giảm lượng đường trong máu, diệt khuẩn, tiêu đờm.

10. Tìm mua Trà Tôm Cánh Hạc ở đâu uy tín?

Hiện nay, không khó để tìm mua được các loại trà. Đặc biệt các dòng trà ngon được quảng cáo vô cùng rộng rãi. Bạn có thể tới các đại lý, cửa hàng, hệ thống phân phối của các thương hiệu lớn, hoặc là mua qua mạng. Tuy nhiên, chất lượng là điều không phải ai cũng có thể biết cách phân biệt. Đây chính là lý do chúng ta cần bổ sung những kiến thức cần thiết để mua trà ngon. 

Vườn trà Thuận Trà Tân Cương được chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGap hướng hữu cơ do Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn ban hành, đảm bảo 4 tiêu chuẩn sau:

•  Tiêu chuẩn về kỹ thuật sản xuất: từ việc chọn đất, giống, phân bón cho đến việc thu hoạch đúng quy trình.
•  An toàn thực phẩm: Không hóa chất nhiễm khuẩn hoặc ô nhiễm khi thu hoạch. Đảm bảo sự an toàn đến người tiêu dùng
•  Môi trường làm việc: đất canh tác, nguồn nước... đảm bảo tiêu chuẩn
•  Truy tìm nguồn gốc sản phẩm: Rõ ràng, công khai, minh bạch. Quý khách sẽ truy xuất được thông tin doanh nghiệp hay sản phẩm từ sản xuất tới thành phẩm

Ngoài ra, với tiêu chí "khách hàng là người thân". Việc quý vị sử dụng trà an toàn và chuẩn vị là trách nhiệm của chúng tôi. Bởi vậy khi trà hết hạn hoặc sắp hết hạn. Quý vị hãy liên hệ với Thuận Trà Tân Cương để được hỗ trợ đổi mới

Các sản phẩm trà Tôm cánh hạc của Thuận Trà được bày bán trên các hệ thống đại lý trên toàn quốc và các kênh online.