Nhiều người cho rằng trà và chè có nhiều điểm tương đồng. Có thể nói trà và chè giống nhau, nhưng cũng không thể phủ nhận được sự khác biệt giữa chúng. Điều này gây nhiều tranh luận. Do đó, bạn cần hiểu rõ về đặc điểm của chè và trà theo cách đơn giản. Hãy cùng theo dõi nội dung dưới đây của Thuận Trà Tân Cương để phân biệt chè và trà rõ nhất.
1. Nguồn gốc trà, chè
Chè theo từ điển tiếng Việt có 2 nghĩa như sau:
Nghĩa đầu tiên: ám chỉ cây chè; búp và lá non của cây chè, là thứ được làm đồ uống bằng cách đun với nước sôi
Nghĩa thứ hai: trong ẩm thực, chè là món ăn được nấu với đường mật
Còn trà là từ mượn của Hán Việt, chỉ một loại thức uống.
1.1. Chè là gì?
Chè là loại cây thuộc họ Camellia và có nguồn gốc từ Tây Tạng, Trung Quốc và Bắc Ấn, được phân thành hai giống chính:
Camellia Sinensis: là giống chè có lá nhỏ, thường sinh sống ở vùng núi cao với khí hậu mát mẻ, thấy nhiều tại Nhật Bản và miền trung Trung Quốc
Camellia Assamica: là giống chè có lá rộng, thích ứng với khí hậu nhiệt đới ẩm, phổ biến ở Đông Bắc Ấn Độ, Vân Nam và Tứ Xuyên (Trung Quốc)
Cây chè có lá xanh đậm, lá bóng, hoa có màu trắng nhỏ. Ở Việt Nam, chè thường được trồng ở trung du miền núi Bắc Bộ, đặc biệt là ở Thái Nguyên, Yên Bái, Tuyên Quang, Sơn La.
Khu vực trung du miền núi Bắc Bộ của Việt Nam có điều kiện lý tưởng để trồng chè với sương mù và độ cao, giúp che chắn ánh nắng mặt trời. Độ ẩm và nhiệt độ ổn định giúp lá chè phát triển mềm mại. Cây chè thường trải qua giai đoạn sinh trưởng và ngủ đông trong mùa đông. Sau khi chồi chè mọc lên, lá già được thu hoạch để chồi có thể hấp thụ đầy đủ chất dinh dưỡng.
Trong những khu vực có khí hậu mát mẻ như vậy, lá chè thu hoạch vào mùa xuân thường mang lại chất lượng cao và tạo nên hương vị thơm ngon cho nước chè. Lá chè được sử dụng để làm thức uống bao gồm lá chè khô và lá chè tươi.
1.2. Trà là gì?
Trà là một thức uống phổ biến trên toàn thế giới và cũng là lá cây chè sau khi được thu hoạch. Quá trình chế biến lá chè dẫn đến nhiều loại trà khác nhau. Lá chè sau khi được thu hoạch có thể được rửa sạch và đun nước uống, tạo thành trà tươi. Ngược lại, nếu lá chè được làm héo và phơi khô, tạo thành trà khô.
Phương pháp chế biến tiếp theo quyết định loại trà cuối cùng. Sự sấy khô chậm bằng quạt tạo ra trà trắng, trong khi sấy hoặc phơi lá chè dưới nắng tạo ra trà xanh. Quá trình lên men biến lá chè xanh thành trà đen và quá trình oxy hóa một phần tạo ra trà Ô long. Do đó, phương pháp và công nghệ sản xuất định hình loại trà cuối cùng.
Chế biến trà rất đơn giản, chỉ cần đổ nước sôi lên lá chè, chờ chúng tiết ra các chất tạo mùi, vị và hương để sử dụng.
Trà là một thức uống được ưa chuộng với nhiều thành phần chính như tinh dầu, polyphenol và caffeine. Tinh dầu giúp trà thơm và ngon hơn, polyphenol mang lại sảng khoái và nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trong khi caffeine tăng cường năng lượng và giảm buồn ngủ, mất tập trung. Có nhiều loại trà nổi tiếng như lục trà, hồng trà, trà đen, trà ô long được ưa chuộng rộng rãi.
2. Phân biệt trà và chè
2.1. Nhận định chung
Dựa vào thông tin trên, Thuận Trà Tân Cương sẽ phân biệt trà và chè ngắn gọn như sau:
Chè: loại thực vật cho ra phần lá để làm thức uống
Trà: thức uống được chế biến từ lá của cây chè
Tuy nhiên, ở các vùng miền khác nhau cũng có cách phân biệt trà và chè khác nhau. Cụ thể như:
2.2. Quan niệm theo vùng miền
- Miền Bắc và Bắc Trung Bộ:
Ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ, sự phân biệt giữa trà và chè không thực sự rõ ràng, thậm chí có thể coi là một. Cả trà và chè thường được gọi chung là "chè".
Thường ngày, mọi người thường gọi chung là "nước chè". Nước chè có thể được chia thành hai loại: nước chè tươi (được nấu từ lá chè tươi) và nước chè khô (được pha từ lá chè đã trải qua các công đoạn chế biến và sấy khô).
Thuật ngữ "nấu nước chè" thường được sử dụng để mô tả quá trình chế biến lá chè tươi thành nước chè. Trái lại, "pha chè" thường ám chỉ quá trình pha chế nước chè từ lá chè khô đã được chế biến.
- Miền Nam Trung Bộ & Miền Nam:
Tại các tỉnh thành phía Nam, thì người dân thường sử dụng thuật ngữ "chè" để đề cập đến cây và lá chè tươi, trong khi "trà" được sử dụng để chỉ các sản phẩm được chế biến từ lá chè.
3. Quy ước chung
Để giúp bạn hiểu một cách dễ dàng và hình dung rõ ràng hơn, chúng tôi sẽ tóm tắt thông tin như sau.
Trong việc phân biệt trà và chè, không tồn tại một thước đo hoặc mô hình chính xác nào. Việc này thường dựa vào sự hiểu biết và xác nhận giữa người nói và người nghe.
Theo tiếng Anh, cả "trà" và "chè" đều được gọi chung là "tea".
Wikipedia cũng đưa ra khái niệm rằng "trà" và "chè" là giống nhau.
Ngày nay, hầu hết mọi người sử dụng thuật ngữ "trà" để chỉ cả thức uống và sản phẩm chế biến, bao gồm trà xanh, hồng trà, trà đen, bạch trà, trà Phổ Nhĩ, Hoàng Trà,...
Tuy nhiên, có một số trường hợp cụ thể để phân biệt trà và chè:
Cửa hàng trà: bán đồ uống được làm từ lá trà
Cửa hàng chè: bán sản phẩm từ lá trà
Một ví dụ khác là món ăn chè, nơi đường được sử dụng để nấu và pha chế.
4. Phân biệt chè tươi và trà khô? Loại nào tốt hơn?
4.1. Điểm giống giữa trà khô và chè tươi
Về bản chất, trà khô và chè tươi đều có tác dụng tương tự nhau, chỉ có một chút chất EGCG trong trà khô ít hơn so với chè tươi do quá trình chế biến gây mất mát. Có thể nói rằng chè tươi hơi ưu việt so với trà khô một chút,...
Nói chung, cả trà khô và chè tươi đều mang lại hai lợi ích chính cho cơ thể:
Có lợi cho sức khỏe, bao gồm sự hỗ trợ cho tim mạch, tác động tích cực lên làn da, giúp quá trình bài tiết và hô hấp
Hỗ trợ tinh thần, giúp tăng cường sự tỉnh táo
4.2. Điểm khác nhau
Về mặt hương vị:
Chè tươi mang đến vị chát nhẹ và một mùi hương thoảng nhẹ
Trà khô có vị chát đậm hơn, hậu ngọt, và một mùi hương dịu dàng hơn, thậm chí có thể thơm hơn chè tươi
Về khả năng bảo quản:
Chè tươi trải qua quá trình oxy hóa nhanh khi ở trong không khí và có thể bảo quản được trong thời gian ngắn
Trà khô, sau khi đã trải qua quá trình diệt men, không gặp vấn đề của quá trình oxy hóa, do đó có thể lưu trữ được trong thời gian dài, thậm chí là hàng tháng hoặc hàng năm
Về độ tiện dụng:
Trà khô thuận tiện hơn chè tươi trong việc bảo quản do có thể được giữ ở nhiệt độ phòng, trong khi chè tươi cần phải được bảo quản trong tủ lạnh để tránh tình trạng thiu hỏng
Trà khô có thể mua tại nhiều địa điểm như cửa hàng chè, tạp hóa, giúp nó trở thành lựa chọn tiện lợi cho người thích thưởng trà
Nhìn chung, trà được chế biến ngay sau khi thu hoạch lá chè tươi, giữ lại tinh túy của lá chè. Hạn sử dụng của trà cũng kéo dài hơn so với lá chè tươi. Mặt khác, trà khô mang đến hương vị đậm đà, thơm ngon hơn so với chè tươi, điều này được đánh giá cao bởi nhiều người yêu trà. Tuy nhiên, sự lựa chọn giữa trà và chè còn phụ thuộc vào nhu cầu và sở thích cá nhân của mỗi người.
5. Trà và chè: những câu hỏi thường gặp
5.1. Trà xanh là gì?
Trà xanh được tạo ra từ lá cây trà trước khi trải qua quy trình làm héo và oxy hóa, tương tự như cách chế biến trà Ô Long và trà đen. Xuất phát từ Trung Quốc, quy trình sản xuất của trà xanh đã lan rộng ra nhiều quốc gia châu Á khác. Trà xanh có nhiều loại, đặc điểm này phản ánh sự khác biệt do sự đa dạng của cây trà, điều kiện trồng, phương pháp canh tác, quá trình chăm sóc và thời gian thu hoạch.
5.2. Khi nào dùng "Trà", khi nào dùng "chè"
Hiện nay, cách sử dụng từ "trà" hay "chè" phụ thuộc vào thói quen của từng vùng. Ở miền Bắc, cây chè và sản phẩm từ cây chè thường được gọi chung là "chè". Ngược lại, ở miền Nam, có sự phân biệt rõ ràng hơn: Cây chè được gọi là "chè", trong khi sản phẩm chế biến từ cây chè thường được gọi là "trà".
5.3. Trà xanh có chế biến thành trà sữa được không
Bạn hoàn toàn có thể sử dụng trà xanh để làm trà sữa. Trà xanh sẽ mang đến hương vị tinh tế và nhẹ nhàng cho đồ uống, khác biệt so với trà sữa truyền thống làm từ trà đen. Để làm trà sữa xanh, bạn có thể sử dụng trà xanh lá còn tươi hoặc trà xanh túi lọc, tùy thuộc vào sở thích và tình trạng tiện lợi.
Hy vọng qua bài viết trên, Thuận Trà Tân Cương đã cung cấp đủ thông tin để bạn có thể phân biệt giữa trà và chè. Nếu bạn là người yêu thích trà và đang tìm kiếm các sản phẩm như trà xanh Thái Nguyên, trà Shan Tuyết, hộp quà tặng trà cao cấp, đừng quên ghé thăm Thuận Trà Tân Cương để lựa chọn những sản phẩm phù hợp với giá cả cực kỳ hấp dẫn!
Viết bình luận