Trà Thiết Quan Âm

Trà Thiết Quan Âm được mệnh danh là 1 trong thập đại danh trà Trung Hoa. Đây là một dòng trà nhận được nhiều sự ưu ái của hầu hết các bậc sành trà, chinh phục mọi khẩu vị ngay từ lần thử đầu tiên. Không chỉ từ hương vị khó quên mà còn mang lại nhiều giá trị về sức khỏe, tinh thần. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu về Trà Thiết Quan Âm cùng Thuận Trà nhé!

1. Trà Thiết Quan Âm là gì?

Trà Thiết Quan Âm là một loại trà Ô Long có nguồn gốc từ An Khê, một huyện phía Nam tỉnh Phúc Kiến (Trung Quốc). Đây cũng chính là nơi cho ra đời cách chế biến trà Ô Long.

2. Nguồn gốc của trà Thiết quan âm

Trà Thiết Quan Âm được biết đến từ thời nhà Thanh năm vua Càn Long qua câu chuyện về một người tên Ngụy Âm, anh ta trồng trà và sùng Phật. Mỗi ngày ông ta đều pha 3 chum trà cúng lên Bồ Tát Quan Âm. Một hôm, ông nằm mơ thấy Quan Thế Âm dẫn lên một khe núi chỉ cho một cây trà.

Hôm sau, ông đã theo giấc mơ lên núi tìm được cây trà giống y hệt và mang về trồng trong vườn. Một vài năm sau cây lá tươi tốt ông thu hái và chuyên tâm chế biến ra một thứ trà. Loại trà này có mùi rất thơm và có màu đen như sắt, khi cho vào hãm nước sẽ có màu xanh lục. Do vì lá trà đẹp như Ngài Quan Âm, nặng như sắt, mà lại do Ngài Quan Âm gia hộ báo mộng cho nên ông gọi trà là Thiết Quan Âm.

3. Các loại trà Thiết Quan Âm nổi tiếng

a. Thiết Quan Âm (Phúc Kiến)

Trà Thiết Quan Âm là giống trà làm nên tên tuổi của cả vùng trà. Đây là một trong hai loại trà Ô Long duy nhất nằm trong Thập Đại Danh Trà cùng với Đại Hồng Bào của Vũ Di.

Trà Thiết Quan Âm nổi tiếng ngon nhất ở vùng Cảm Đức với hương hoa lan, trái cây, một chút béo như sữa và có vị thì ngòn ngọt, hơi chua của trái cây.

b. Mao Giải

Trà Mao Giải là một giống trà mới, lá trà sẽ được bao phủ bởi một lớp lông tơ màu trắng hình dáng như càng cua. Khi pha trà này thì có thể sẽ thấy một ít lông tơ này nổi lên bề mặt chén trà.

Giống trà này được trồng nhiều và bán dưới dạng Trà Thiết Quan Âm giá rẻ do nhanh lớn và có năng suất cao. Loại chè này có hương thơm gần giống với Thiết Quan Âm, thơm ngọt của mùi hoa và mùi ngậy béo. Tuy nhiên phần hương không thơm nhiều và tỏa lên tận mũi như Thiết Quan Âm.

c. Hoàng Đán

Hoàng Kim Quế có nguồn gốc từ trà Hoàng Đán. Ngoài trà Thiết Quan Âm thì Hoàng Kim Quế cũng là loại trà khá nổi tiếng với mùi hương phảng phất mùi hoa Mộc. Loại trà này có vị ngọt và hơi ngậy béo giống với Ô Long của Việt Nam. Gần đây, người ta lai tạo Hoàng Đán với Thiết Quan Âm bằng cách ghép cành với nhau để tạo nên  trà Hoàng Quan Âm có hương vị khá đặc biệt.

d. Bổn Sơn

Đây là một trong những giống trà Ô Long cổ xưa nhất ở An Khê. Loại này được trồng trước cả Thiết Quan Âm. Do hương vị giống Thiết Quan Âm nên Bổn Sơn thường hay được bán thành trà Thiết Quan Âm. 

e. Thiết Quan Âm Đài Loan

Đây là loại trà được xuất xứ Đài Loan. Trà Thiết Quan Âm của Đài Loan vẫn làm theo kiểu truyền thống nên sẽ có hương vị trái cây khô và thoang thoảng mùi khói. Thông thường thì người ta sẽ trộn Thiết Quan Âm của Đài Loan cùng với trà Kim Huyên. Do đó khi  mua trà này sẽ ít có nguyên chất 100%.

g. Hoàng Quan Âm

Trà Hoàng Quan Âm có nguồn gốc được lai ghép cách ghép cành của Hoàng Đán vào thân của Thiết Quan Âm. Do đó có hương vị của 2 loại trà này. Chính vì vậy mà Hoàng Quan Âm mang hương vị của cả 2 loại trà này: thơm mùi hoa và mùi ngọt hơn trà Thiết Quan Âm, vị ít đắng và ít chua giống Hoàng Kim Quế.

4. Quy trình chế biến trà Thiết Quan Âm chuẩn công nghiệp

Giai đoạn làm héo nắng & Héo mát

Ở giai đoạn này, công nhân sẽ mang chè thu hoạch được phơi vào tòa nhà lợp kính sau đó rải đều và phơi ngoài nắng khoảng 15-20 phút. Giai đoạn này khởi đầu quá trình lên men oxy hóa đồng thời làm bay hơi độ ẩm bên trong. Lưu ý phải đảm bảo lá trà được tiếp xúc đều các mặt với ánh nắng mặt trời.

Sau khi phơi đủ nắng, công nhân trải đều lá trên khay tre trong 6-8 giờ giúp lá trà sẽ oxy hóa thêm.

Giai đoạn quay thơm, lắc trà

Quá trình này mất khoảng 15 - 20 phút, Lá chè được cho vào máy lắc trà, khi quay chúng rơi xuống, lá trà sẽ được đập dập giúp đẩy nhanh quá trình lên men, loại bỏ nước trong lá giúp làm khô trà. Trà sau quay có mùi của hoa sú, mát lạnh ở mũi.

Giai đoạn lên men

Lá chè được cho lên nia để trong phòng lên men chuyên dụng từ 1,5 - 2 giờ, tuyệt đối không được đảo trộn. Giai đoạn này giúp dậy mùi hương của chè, màu sắc đẹp đặc trưng của trà.

Giai đoạn sao trà diệt men

Công nhân sẽ cho trà vào máy sao để sấy băng khí nóng từ 10-15 phút dừng quá trình oxy hóa, cố định từ 80-85%. Đây là giai đoạn quan trọng nhất vì nó quyết định hương vị, mùi thơm và màu sắc của trà.

Giai đoạn tạo hình lá trà

Ở giai đoạn này, công nhân lắc lá trên rây để lọc bụi, vụn sau đó cho chè trong miếng vải cotton, trong máy nhào và sau đó cho trà vào máy vò chè để ép thành các sợi rơm nhỏ làm tăng hương vị của trà.

Giai đoạn sấy (rang) khô

Giai đoạn này sẽ phải sấy 3 lần, mỗi lần 20 phút ở nhiệt độ xấp xỉ 100 độ C. Quá trình này sẽ giảm độ ẩm xuống mức dưới 5%, giúp trà khô hơn và làm tăng hương thơm.

Giai đoạn đóng gói, bảo quản

Phân loại, đóng gói trà được tiến hành bằng tay, kết hợp với máy sàng để phân loại thành: chè dạng viên và chè cám. Chè dạng viên được hút ẩm, hút chân không, sau đó đem đồng gói thành chè thành phẩm. Đóng gói bāng túi bạc hoặc gói giấy bạc hút chân không.

5. Công dụng của trà Thiết Quan Âm

a. Giảm nguy cơ tim mạch

Trong trà Thiết Quan Âm có chứa chất polyphenol và chất chống oxy hóa giúp cải thiện sức khỏe tim mạch. Ngoài ra còn ngăn ngừa sự hình thành các cục máu đông gây ra những cơn đau tim và đột quỵ

b. Ngăn ngừa các bệnh răng miệng

Trà Thiết Quan Âm còn giúp ngăn ngừa loãng xương, một căn bệnh khiến xương yếu đi. Ngoài ra trong trà còn chứa một lượng lớn florua, răng có thể dễ dàng kết hợp với canxi, lớp canxi florua hình thành trên bề mặt răng, có tác dụng chống sâu răng, diệt vi khuẩn gây bệnh nướu răng và hôi miệng.

c. Giúp giảm cân

Uống trà Thiết Quan Âm vào mỗi sáng hay trước mỗi bữa ăn có tác dụng hỗ trợ giảm cân đặc biệt là mỡ bụng vì trong trà có chất chống oxy hóa. Đồng thời tăng cường  đốt cháy calo trong quá trình luyện tập giúp bạn nhanh chóng sở hữu vóc dáng thon gọn.

d. Cải thiện trí nhớ

Trà Thiết Quan Âm có thành phần chống oxy hóa, có tác dụng tăng cường trí nhớ, hỗ trợ trí não, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mất trí nhớ, Alzheimer.

e. Ngăn ngừa 1 số bệnh ung thư

Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, uống trà Thiết Quan Âm là gì hàng ngày giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư vú và ung thư tiền liệt tuyến. Một nghiên cứu khác tại Đại học California (Mỹ) phát hiện ra rằng những người đàn ông bị ung thư tuyến tiền liệt uống trà Thiết Quan Âm thường xuyên đã giảm tình trạng viêm, liên quan đến sự phát triển ung thư tuyến tiền liệt.

g. Tăng cường miễn dịch, giảm dị ứng

Do có thành phần chống oxy hoá nên trà Thiết Quan Âm có khả năng hỗ trợ tuyệt vời cho hệ thống miễn dịch giúp ngăn ngừa và chống lại vi khuẩn, stress môi trường, chất gây dị ứng như lông vật nuôi, phẩn hoa, bụi.

6. Công thức pha trà Thiết Quan Âm đúng chuẩn của giới sành trà

a. Chuẩn bị

Trước khi pha trà Thiết Quan Âm cần phải tráng qua một lượt bộ ấm pha trà và chén trà bằng nước sôi để vệ sinh ấm chén sạch sẽ. Đồng thời giúp trà nhanh chín hơn, giữ nhiệt tốt hơn khi pha và lưu giữ hương trà lâu hơn.

b. Đánh thức trà

Tùy số lượng người thưởng trà, cho lượng trà phù hợp vào ấm rồi đỏ đổ nước sôi vào sau đó xoay ấm đổ nước đi. Cách làm vậy sẽ đánh thức trà, giúp trà tỏa mùi hương và ngon hơn.

c. Pha trà

Sử dụng nước có nhiệt độ cao từ 90 đến 95 độ C để trà nở bung và chiết xuất được hết hương cùng vị của trà. Lượng nước cho vào tùy vào sở thích của người thưởng trà. Sau đó tưới  lên trên nắp ấm trà để giúp ấm có độ nóng từ bên ngoài đồng thời giúp trà giữ hương. 

d. Chia trà

Đợi khoảng 30 - 45 giây, rót nước trà tuần tự ra các chén trà để thưởng thức.

e. Thưởng thức

Khi thưởng trà thì đưa nhẹ ngang mũi để cảm được hương thơm của trà tỏa ra sau đó nhấp từng ngụm nhỏ, chậm rãi cảm nhận vị đắng chát đến ngọt nhẹ của trà trên đầu lưỡi.

7. Bảo quản trà Thiết Quan Âm như thế nào

Tránh để trà tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng hoặc những nơi ẩm ướt, nấm mốc.

Nên bảo quản trà ở những nơi thoáng, khô, sạch và đóng gói thật chặt, không để tiếp xúc nhiều với không khí vì như vậy sẽ dễ gây oxy hóa trà.

Nên chia nhỏ từng phần trà vào từng túi để sử dụng từ từ tránh việc mở ra nhiều làm mất hương vị của trà.

8. Những lưu ý cần thiết khi sử dụng trà Thiết Quan Âm

Trà Thiết Quan Âm là loại trà có nhiều tác dụng không chỉ cho sức khỏe mà còn có ích cho việc dưỡng sinh, giúp tinh thần vui tươi thoải mái. Tuy nhiên đây là loại sản phẩm rất nhạy cảm, đặc biệt là với với không khí và dễ bị mất mùi, mất vị khi bảo quản không tốt. Do đó nếu bạn chưa dùng đến, có thể bảo quản trà ở ngăn đông tủ lạnh khi nó còn túi hút chân không. Còn nếu bạn đã mở ra rồi thì hãy dùng nó trong vòng 15 ngày. Sau mỗi lần dùng, hãy đậy kín hoặc buộc chặt miệng túi để tránh ánh nắng và không khí tràn vào.