I. Khám phá trà Ô Long - một loại trà đặc biệt từ vùng núi cao Bắc Việt Nam
1. Trà Ô Long là gì?
Trà ô long được xem là một loại trà lai giữa trà xanh và trà đen, được sản xuất bằng quy trình bán lên men. Với độ lên men từ 8% tới 80%, trà ô long nằm ở giữa trà xanh (với độ lên men là 0%) và trà đen (với độ lên men hoàn toàn 100%). Vì vậy, hương vị của trà ô long có thể có sự kết hợp của hương vị trà xanh và trà đen, tùy thuộc vào phong cách sản xuất của từng nhà sản xuất. Ngoài tên gọi phổ biến là trà ô long, trà này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như trà oolong hay wulong. Trà ô long là một trong sáu loại trà được sản xuất từ lá và chồi non của cây trà, có tên khoa học là Camellia sinensis. Khác với trà xanh và trà đen, trà ô long được sản xuất từ búp trà trưởng thành hơn và trải qua quá trình bán lên men trong quá trình sản xuất.
2. Nguồn gốc của trà Ô Long
Trà ô long, còn được gọi là oolong tea trong tiếng Anh, là một loại trà truyền thống của Trung Quốc. Nó được cho là đã xuất hiện đầu tiên tại tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc trước khi trở nên phổ biến và phát triển mạnh tại Đài Loan. Hiện nay, trà ô long được sử dụng rộng rãi không chỉ ở châu Á mà trên toàn thế giới. Ở Việt Nam, người dùng trà cũng đang dần tìm đến và sử dụng trà ô long ngày càng nhiều.
3. Trà Ô Long tại Việt Nam
Ngoài trà xanh - loại trà phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay, trà oolong càng ngày càng được người tiêu dùng trên khắp cả nước tìm đến và sử dụng. Tuy nhiên, miền Nam Việt Nam tiêu thụ lượng trà ô long lớn hơn so với miền Bắc. Ở Việt Nam, có nhiều vùng trồng và sản xuất trà ô long như trà ô long Đà Lạt (hay còn gọi là trà ô long Lâm Đồng), trà ô long Bảo Lộc,... Huyện Bảo Lộc thuộc tỉnh Lâm Đồng là nơi sản xuất trà ô long với sản lượng và chất lượng tốt nhất. Vùng đất này có những điều kiện tự nhiên và khí hậu thích hợp để trồng và sản xuất loại trà này. Các sản phẩm chè ô long sản xuất tại đây đều đạt tiêu chuẩn của Đài Loan và hầu hết sản lượng được xuất khẩu sang Đài Loan và Trung Quốc (chiếm tới 90%). Giá trà ô long Lâm Đồng không hề kém cạnh so với các loại trà được sản xuất tại Đài Loan. Điều này cho thấy rằng chất lượng trà oolong tại Việt Nam không thua kém bất kỳ quốc gia nào.
4. Các Nước Khác Sử Dụng Trà Ô Long
Trà Oolong Nổi Tiếng Trên Thế Giới
Trên toàn thế giới, có rất nhiều loại trà oolong được sản xuất từ các vùng trồng trà khác nhau. Ví dụ, có thể kể đến trà oolong Đài Loan, trà oolong Nhật Bản, và trà oolong Trung Quốc.
Trà oolong Trung Quốc là loại trà truyền thống của đất nước này và đã được yêu thích và sử dụng rộng rãi từ xa xưa. Vào thời nhà Tống, loại trà này đã được sử dụng để cống nạp cho vua chúa.
Trà oolong Đài Loan là một trong những loại trà oolong nổi tiếng nhất thế giới. Vùng trồng và sản xuất trà oolong này nổi tiếng với những phẩm chất tuyệt vời mà trà oolong mang lại.
Trà oolong của Nhật Bản cũng được sản xuất với các quy trình và công nghệ hiện đại của đất nước này. Với những phẩm chất tuyệt vời của nó, trà oolong ngày càng được yêu thích và sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới.
II. Tìm hiểu về quy trình sản xuất trà Ô long - một loại trà đặc biệt
Trà oolong có những đặc tính độc đáo riêng so với trà xanh và trà đen. Do sự khác biệt về hương vị, quy trình sản xuất trà oolong cũng khác biệt so với trà xanh và trà đen. Mặc dù sử dụng cùng nguyên liệu đầu vào, nhưng các phương pháp sản xuất trà oolong khác nhau đã tạo ra các sản phẩm có đặc tính hoàn toàn riêng biệt. Việc sản xuất trà oolong đòi hỏi nhiều bước công đoạn và thời gian hơn so với trà xanh và trà đen.
1. Những nguyên liệu cần thiết để sản xuất trà Ô Long
Để sản xuất trà oolong, nguyên liệu cần sử dụng cũng giống như trà xanh và trà đen, đó là phần búp và lá non của cây chè (Camellia sinensis). Thông thường, những búp trà được thu hái theo quy cách 1 tôm + 2,3 lá non phía dưới. Việc thu hái búp trà đúng thời vụ và trên những cánh đồng được chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGap rất quan trọng để tạo nên hương vị đặc trưng cho sản phẩm trà oolong. Việc thu hái những búp trà được thực hiện hoàn toàn bằng thủ công, bằng cách lấy lưỡi lam gắn vào tay để hái, đảm bảo cuống chè không bị dập và giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm bệnh hại. Việc thu hoạch không sử dụng trợ lực máy móc để tránh ảnh hưởng đến hình dáng của cây chè. Thông thường, người sản xuất chỉ thu hái khoảng 70% của tổng số búp trà có sẵn trên cánh đồng, để lại phần còn lại để đảm bảo sự phát triển của cây chè.
2. Quy trình làm trà Ô Long
2.1 Làm héo nắng
Sau khi thu hoạch, trà sẽ được tập hợp và tiến hành công đoạn héo nắng. Ở giai đoạn này, trà sẽ được phơi dưới ánh sáng mặt trời và được rải đều trên sân rộng có mái che để giảm thiểu ánh nắng mặt trời. Mục đích của công đoạn này là kích hoạt quá trình oxy hóa của trà, khi các enzym diệp lục trong lá héo bắt đầu phân rã. Thời gian thực hiện công đoạn này trong quy trình sản xuất trà ô long thường kéo dài khoảng một giờ đồng hồ.
2.2 Làm héo mát
Giai đoạn tiếp theo sau khi héo nắng là công đoạn héo mát, trong đó những búp trà sẽ được phân bố đều trên các nong (nia) và để trong một khu vực mát mẻ với nhiệt độ từ 20-25 độ.
2.3 Quay thơm
Trong bước quay thơm, người sản xuất trà sẽ sử dụng một máy quay có lồng được đan bằng tre nứa. Mục đích của việc sử dụng loại máy này là để tạo ra sự cọ sát giữa các cánh trà khi quay, từ đó làm dập từ từ những cánh trà và phá vỡ cấu trúc tế bào, cho phép oxi thâm nhập vào sâu bên trong và thúc đẩy quá trình lên men đáng kể. Ngoài ra, công đoạn này cũng giúp thải ra nước trong lá trà, giúp lá trà khô hơn và mang lại hương thơm tinh tế hơn cho trà.
2.4 Lên men
Công đoạn lên men là một trong những giai đoạn quan trọng trong quá trình sản xuất trà oolong ở Việt Nam. Đây là một công đoạn đặc biệt và yêu cầu độ chính xác cao. Trong quá trình lên men, người sản xuất chỉ thực hiện lên men đến một mức độ phù hợp và ngừng lại. Quá trình này tạo ra hương vị tự nhiên của trà oolong.
2.5 Rang tươi
Sau giai đoạn lên men, để ngừng quá trình oxy hóa của lá trà, cần thực hiện công đoạn rang tươi để diệt men. Người sản xuất sẽ sử dụng máy sấy gas để rang lá trà và ức chế quá trình lên men, từ đó giữ được hương vị đặc trưng của trà.
2.6 Vò chuông, tạo hình
Trong giai đoạn vò chuông và tạo hình, trà sẽ được đựng trong túi vải bằng cotton và đặt vào máy nhào và ép cán. Qua quá trình này, trà sẽ được nhào và ép để tạo thành những sợi trà xoắn nhỏ, và quá trình này sẽ được lặp lại khoảng 30 lần cho đến khi trà đạt được chất lượng tạo hình mong muốn.
2.7 Sấy
Trong công đoạn sấy, trà sẽ được chuyển đến một lò nóng và trải qua khoảng ba chu trình sấy, mỗi lần kéo dài 20 phút ở nhiệt độ khoảng 100 độ C. Bước này giúp khô trà và mục tiêu là làm cho độ ẩm trong trà giảm xuống dưới 5%. Đồng thời, quá trình này cũng làm phát huy mùi thơm đặc trưng của trà oolong.
III. Phương pháp phân biệt trà Ô Long và các loại trà khác
Để phân biệt trà oolong với các loại trà khác, ta cần xác định những đặc điểm và điểm khác biệt của loại trà này như sau:
Hình dạng: Trà oolong thường có hình dạng như những viên tròn nhỏ hoặc những lá xoắn dài cuộn lại, có màu xanh đen. Điều này là do trong quá trình sản xuất, cánh trà được qua công đoạn vò chuông bằng máy nhào và ép cán để tạo hình dạng này.
Hương vị: Trà oolong có hương vị đa dạng, có thể thơm như hương vị của trái cây, hương thơm của hoa mùa xuân, hương thơm của cây cỏ, hay hương thơm của trái chín.
Vị: Trà oolong có vị chát nhẹ và hậu vị ngọt.
IV. Cách pha trà Ô Long ngon theo phong cách người thưởng trà
1. Nước pha trà
Tầm quan trọng của nước đối với việc pha trà
Nước là yếu tố quan trọng nhất trong việc tạo ra một ấm trà ngon. Trong quá khứ, khi điều kiện tự nhiên tốt, người ta thường dùng nước suối trong rừng để pha trà. Nguồn nước này đảm bảo sự tinh khiết và trong sạch, được các vua chúa sử dụng trong cung đình mỗi khi pha trà. Tuy nhiên, đến hiện nay, chất lượng nguồn nước không còn được đảm bảo về độ tinh khiết và trong sạch như trước, vì vậy, nước máy đang được sử dụng rộng rãi trong sinh hoạt hàng ngày.
Để pha trà được ngon nhất, bạn nên sử dụng nguồn nước tinh khiết đã qua tinh lọc các chất dư thừa, ví dụ như nước lọc đóng chai. Bạn không nên sử dụng nước máy để pha trà vì trong nước máy vẫn còn những chất dư thừa sẽ ảnh hưởng đến hương vị của trà sau khi pha.
2. Trà
Tầm quan trọng của trà trong việc pha trà
Trà là một yếu tố quan trọng khác trong việc tạo ra một ấm trà ngon. Nếu chất lượng trà bạn sử dụng để pha không tốt, bạn không thể có được một ấm trà ngon. Vì vậy, bạn cần phải kỹ càng trong việc chọn mua những sản phẩm trà oolong với nguồn gốc xuất xứ và phẩm chất của trà rõ ràng.
Trà dùng để pha cần phải có nguồn gốc rõ ràng, hương vị thơm ngon, không bị bay hương, và còn trong hạn sử dụng. Bạn nên chọn các nhà cung cấp trà uy tín và chuyên nghiệp để tránh mua phải những loại trà kém chất lượng.
3. Ấm pha trà
- Tầm quan trọng của ấm trong việc pha trà
- Ấm là một vật dụng không thể thiếu trong quá trình pha trà. Chất lượng của ấm cũng là yếu tố quan trọng để quyết định đến chất lượng trà sau khi pha.
- Hiện nay, đa số những người uống trà thường sử dụng ấm sành, ấm sứ hoặc ấm inox. Tuy nhiên, để nước trà sau khi pha có chất lượng tốt nhất, bạn nên sử dụng ấm được làm từ đất tử sa và không được tráng men.
- Ấm tử sa chứa những vi lượng rất tốt trong đất và việc không tráng men sẽ giúp các thành phần này được truyền vào nước pha trà. Do đó, khi pha trà, bạn nên chọn ấm đất tử sa không tráng men để đảm bảo chất lượng trà sau khi pha đạt được tối đa.
4. Các bước pha trà ( Phương pháp pha trà ngon )
Các bước pha trà:
Bước 1: Tráng ấm và chén trà bằng nước sôi để làm sạch.
Bước 2: Sử dụng muỗng bằng tre hoặc gỗ, lấy khoảng 8g trà cho vào ấm.
Bước 3: Rót nước sôi có nhiệt độ khoảng 90-95 độ C đầy ấm, ngâm trà trong vài giây và rót nước ra ngay.
Bước 4: Rót thêm khoảng 200ml nước sôi có nhiệt độ 90-95 độ C vào ấm trà, hãm trà trong khoảng 20-25 giây, sau đó rót hết nước trà vào chuyên trà (để lại một khoảng trống nhỏ để hương trà không bị đẩy ra ngoài).
Bước 5: Rót trà từ chuyên trà ra chén nhỏ để thưởng thức (không nên rót đầy chén trà, nên để khoảng 2/3 chén để tránh bị rơi rớt nước trà ra ngoài).
Một số lưu ý khi pha trà:
Điều chỉnh số lượng trà phù hợp với số lượng người uống, thể tích ấm và độ đậm nhạt của trà để phù hợp với khẩu vị của bạn.
Sử dụng nước tinh khiết hoặc nước đóng chai để pha trà. Tránh sử dụng nước máy vì nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng nước trà.
Nên sử dụng lọc trà để loại bỏ cặn trong nước trà để có thể thưởng thức trà trong sạch và thơm ngon hơn.
V. Cách bảo quản trà Ô Long
Các phương pháp bảo quản trà oolong:
Để giữ cho hương vị trà được lâu nhất, bạn cần bảo quản trà một cách cẩn thận và chú ý đến các yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng trà. Dưới đây là một số cách để bảo quản trà oolong và giữ được hương vị tốt nhất.
Sử dụng lọ hoặc bình đựng trà: Bạn nên sử dụng lọ thủy tinh màu tối để bảo quản trà tốt nhất.
Tránh ánh sáng mặt trời, nhiệt độ cao và nơi ẩm mốc: Trà nên được bảo quản ở nơi kín, tránh khỏi ánh sáng, không khí và độ ẩm.
Đóng gói đúng cách: Tránh sử dụng túi nilon hoặc túi giấy để bảo quản trà. Để bảo quản tốt nhất, nên sử dụng túi hút chân không để loại bỏ không khí. Bọc kín gói trà, sau đó cuốn vào giấy báo và để trong ngăn đá tủ lạnh cũng là một cách giúp bạn bảo quản trà được lâu hơn.
Không để trà chung với các sản phẩm khác có mùi: Trà khác loại hoặc các loại thảo mộc có thể ảnh hưởng đến hương vị trà.
Cột chặt gói trà sau khi sử dụng: Sau khi sử dụng trà, bạn nên đẩy hết không khí trong túi trà ra và cột chặt lại để đảm bảo cho trà không bị ảnh hưởng bởi môi trường bên ngoài.
VI. Tác dụng của trà Ô Long đối với sức khỏe
Tác dụng của trà oolong đối với sức khỏe:
Trà oolong được sản xuất thông qua quá trình trà bán lên men, do đó, nó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của những người thưởng trà. Dưới đây là một số tác dụng của trà oolong:
Hỗ trợ giảm cân: Trà oolong có thể giúp giảm cân. Các hợp chất polyphenol trong trà oolong có khả năng ức chế khả năng tích mỡ, giúp hỗ trợ quá trình giảm cân.
Tăng cường hệ miễn dịch: Trà oolong chứa nhiều chất chống oxy hóa và kháng viêm, giúp tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến viêm.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Trà oolong có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như bệnh lý nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Các hợp chất chống oxy hóa trong trà oolong giúp giảm thiểu tổn thương tế bào và giảm nguy cơ bị mắc các bệnh liên quan đến tim mạch.
Hỗ trợ tiêu hóa: Trà oolong có thể giúp cải thiện chức năng tiêu hóa. Nó chứa các chất chống viêm và kháng khuẩn có thể giúp ngăn ngừa viêm đại tràng và các vấn đề tiêu hóa khác.
Giúp giảm stress: Trà oolong có thể giúp giảm stress và cải thiện tâm trạng. Nó chứa L-theanine, một thành phần giúp giảm căng thẳng, giúp bạn tập trung và tinh thần sảng khoái hơn.
Tóm lại, trà oolong có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe của con người, từ hỗ trợ giảm cân đến tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Viết bình luận