Khám phá nguồn gốc trà sen? Tại sao trà sen Tây Hồ lại nổi tiếng?

Trà sen Tây Hồ đã trở thành biểu tượng văn hóa và đặc sản đặc biệt của Việt Nam từ hàng thế kỷ. Với cái tên "Thiên Cổ Đệ Nhất Trà", trà sen mang trong mình sự độc đáo và tinh tế. Nguồn gốc của trà sen có từ xa xưa, khi nó đã được coi là thượng phẩm dành riêng cho vua. Từ đó, trà sen đã truyền thống qua các thế hệ, thể hiện triết lý và sự tôn trọng. Với hương vị đặc trưng và giá trị tâm linh, trà sen Tây Hồ nổi tiếng khắp nơi và được người Việt yêu thích, truyền tụng như một niềm tự hào dân tộc.

1. Nguồn gốc trà sen

Trà sen có nguồn gốc từ thời vua Tự Đức, trở thành một thức uống danh giá. Trong các dịp đặc biệt và ngày lễ của giới quý tộc, vua chúa, người hầu trong cung chèo thuyền đến hồ nơi hoa sen mọc vào thời điểm hoa thơm nhất. Họ cẩn thận loại bỏ từng cánh hoa mỏng và đổ trà xanh vào bên trong. Bông hoa được kín kẽ lại và buộc chặt bằng dây thừng hoặc lụa mịn để giữ cho lá trà không bị khô và rụng. Quá trình này tiếp tục vào sáng sớm, khi mọi người quay trở lại hồ để pha trà cho nhà vua, sử dụng sương và giọt sương mới nhất. Pha trà sen đòi hỏi sự khéo léo và tinh tế, tạo ra một mùi thơm dễ chịu từ sự kết hợp của trà xanh và hương sen. Văn hóa trà sen Việt Nam coi đây là đỉnh cao của nghệ thuật trà.

► Xem thêm: Nguồn Gốc Trà Bắt Đầu Từ Đâu? Giá Trị Từng Lá Trà

2. Sự ra đời của trà sen Tây Hồ

Sự ra đời của trà sen Tây Hồ có nguồn gốc từ lịch sử lâu đời và đặc trưng của loại trà này đã trở thành một biểu tượng văn hóa ẩm thực của Thăng Long - Hà Nội. Trà sen Tây Hồ nổi tiếng với việc sử dụng nguyên liệu duy nhất là những bông sen tươi được ướp trong sương sớm. Không có bất kỳ hương liệu nào được thêm vào, và sản phẩm cũng không chứa chất tạo màu hay chất bảo quản nào để đảm bảo chất lượng và hương hoa thơm ngát tự nhiên của trà.

Nguồn gốc của trà sen Tây Hồ có liên quan đến Hồ Tây, nơi có lượng sen trồng lớn. Trong quá khứ, những bông sen Bách Diệp được ướp với trà xanh Thái Nguyên, tạo nên sự kết hợp độc đáo giữa sen và trà xanh. Hoa sen ở Hồ Tây phát triển rất tốt nhờ vào đất đai màu mỡ và khả năng hấp thụ dưỡng khí tốt trong khu vực này. Điều đặc biệt là hương vị của hoa sen ở đây còn độc đáo hơn do những yếu tố địa lý và môi trường.

Quá trình chế biến trà sen Tây Hồ bắt đầu bằng việc hái những bông sen từ sáng sớm. Có 2 kỹ thuật nổi tiếng trong ướp bông sen: trà ướp hương sen và trà sen xổi. Qua đó giúp đảm bảo rằng trà sen mang đầy đủ hương thơm đặc trưng của hoa sen và một vị ngọt đậm đà, kết hợp với một chút vị chua nhẹ tạo nên hương vị độc đáo và gợi ký ức mạnh mẽ cho người uống.

Trà ướp hương sen (trà ướp cùng gạo sen):

Trong quá trình này, trà sen được ướp cùng với gạo sen để tạo ra một hương vị độc đáo.

Những bông sen tươi được hái từ sáng sớm.
Sau đó, sen và trà được ướp lúa sen và nước trà trong từ 4 đến 7 lần, mỗi lần khoảng 7-10 ngày ướp.

Mùi hương từ gạo sen kết hợp cùng hương trà tạo ra một hương vị đậm đà, khó quên. Đặc biệt, trà sen ướp hương sen có khả năng lưu hương lâu dài, giữ được hương thơm đặc trưng đến 2-3 năm sau khi ướp.

Trà sen xổi (ướp trà vào bông sen tươi):

Cách ướp này sử dụng những bông sen tươi để tạo ra trà sen xổi, một loại trà phổ biến trên các phố phường. Quá trình ướp trà sen xổi diễn ra như sau:

Trà được đặt vào trong bông sen, chính xác là phần ở giữa bông hoa.
Sau đó các cánh hoa được bọc lại một cách cẩn thận và để qua đêm. Trong thời gian này, trà hấp thụ hương thơm từ hoa sen và kết hợp với hương vị trà ban đầu, tạo thành một thức uống đầy mê hoặc.

Cách ướp trà sen xổi không quá phức tạp, nhưng bảo quản trà sen xổi lại là một thách thức. Với những người thưởng thức trà có kinh nghiệm, chỉ cần hít một hơi là có thể cảm nhận được một chút hơi ngái từ hoa sen tươi. Tuy nhiên, khi được bảo quản đúng cách, mùi ngái này sẽ không ảnh hưởng nhiều đến hương vị thơm ngon của trà sen xổi.

Tuy vậy, câu hỏi về nguồn gốc và kỹ thuật ướp trà sen Tây Hồ vẫn còn là một điều bí ẩn. Một số người cho rằng kỹ thuật này có thể bắt nguồn từ Trung Quốc, trong khi người Việt cho rằng họ đã nâng trà sen thành một nghệ thuật riêng biệt. Sự kỳ công và tinh tế trong chế biến trà sen đã góp phần làm nên giá trị văn hóa đặc biệt của nó. Với những đặc điểm độc đáo và hương vị tuyệt vời, trà sen Tây Hồ đã trở thành một sản phẩm ẩm thực độc đáo mang trong mình nhiều giá trị văn hóa và lịch sử của người Việt Nam.

► Xem thêm: Trà Sen có mấy loại? Bảng giá trà ngon mới nhất trên thị trường

3. Lý do trà sen Tây Hồ được sử dụng phổ biến

3.1 Trà sen Tây Hồ phát triển văn hóa trà sen của người Việt

Trà sen Tây Hồ đã phát triển thành một phần không thể thiếu trong văn hóa trà của người Việt, đặc biệt là người Hà Nội. Với mùa làm trà sen bắt đầu khi những búp sen hồng hé nở, công đoạn làm trà sen ở đây không chỉ đơn thuần là một nguồn thu nhập cho người lao động mà còn mang trong nó một sứ mệnh bảo tồn nét văn hóa tinh tế của người Hà Nội.

Trong văn hóa thưởng trà của người Hà Nội, trà ướp hương sen Tây Hồ được coi là một loại trà cao cấp, mang hương vị đặc trưng của đất Hà Thành. Kỹ thuật ướp trà sen Tây Hồ đã phát triển thành một nét đẹp văn hóa độc đáo, từ đó tạo ra những chén trà thơm ngon quyện tinh hoa của đất trời, đậm chất truyền thống. Với giá trị vượt trội, trà sen Tây Hồ mang trong mình tinh chất sống thơm của một bông sen trăm cánh - sen Bách Diệp. Qua công đoạn chế biến tinh tế, những người làm trà sen đã truyền đạt thành công hương thơm quyến rũ này vào từng giọt trà, tạo nên một sản phẩm vô giá. Chính vì những đặc điểm độc đáo này, trà sen Hồ Tây đã trở thành một món quà nổi tiếng của Hà Nội.

Trà sen Tây Hồ không chỉ được làm từ trà xanh như truyền thống, mà còn có thể sử dụng trà thái nguyên, trà xanh cổ thụ hoặc trà Shan tuyết từ các vùng núi phía bắc. Điều này mang đến sự đa dạng về hương vị và mùi hương cho trà sen Tây Hồ.

Nổi tiếng nhất trong các sản phẩm trà ướp sen phải kể đến dòng trà ướp trong bông sen tươi. Quá trình này đã tồn tại từ lâu trong văn hóa gia đình tại một làng ven đô Hà Nội, nơi mà trà sen được ướp tươi ngay tại đầm. Hiện nay, nhờ vào công nghệ bảo quản lạnh hiện đại, trà sen tươi có thể được lưu trữ trong thời gian dài, cho phép người tiêu dùng có thể mua được trà sen tươi ngay cả khi mùa sen đã qua. Đặc biệt, giá thành của trà sen tươi rất phù hợp, dao động từ 50 - 100.000 VND, giúp cho mọi người có thể tiếp cận và thưởng thức loại trà này dễ dàng.

► Xem thêm: Khám phá văn hóa trà Việt: Có gì đặc biệt trong gu trà của giới trẻ Việt Nam hiện nay

3.2 Lợi ích cho sức khỏe khi uống trà sen

Giảm cholesterol: Trà sen chứa hoạt chất ECGC giúp giảm cholesterol xấu trong máu, đặc biệt là với những người béo phì.
Ổn định huyết áp: Trà sen chứa hợp chất ancaloit isoquinoline giúp ổn định huyết áp và làm dịu các mạch máu, đồng thời hỗ trợ nhịp tim hoạt động ổn định.
Loại bỏ lượng mỡ trong máu: Các chất có trong trà sen như vitamin C, axit citric, tanin, alcaloid có khả năng loại bỏ mỡ trong máu, giúp cải thiện chứng mỡ trong máu.
Giảm stress: Uống trà sen có tác dụng giảm căng thẳng và stress, giúp tinh thần thư thái hơn.
Chống ợ chua và viêm loét dạ dày: Trà sen giúp giảm lượng axit trong dạ dày, giảm nguy cơ ợ chua và viêm loét dạ dày.
Ngăn chặn các bệnh "vùng kín": Trà sen có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, ngăn mùi hôi và ngứa ngáy vùng kín ở phụ nữ, cũng như cải thiện triệu chứng xuất tinh sớm ở nam giới.
Giải nhiệt: Trà sen có tính hàn, giúp giải nhiệt cơ thể và thanh lọc độc tố.
Chống oxy hóa và làm đẹp da: Trà sen chứa các chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa quá trình lão hóa và làm da trở nên đẹp hơn.
Ngừa ung thư, tim mạch, đột quỵ: Trà sen có tác dụng ngừa ung thư, bảo vệ tim mạch và giảm nguy cơ đột quỵ.
Chữa thiếu máu: Trà sen có thành phần giúp tái tạo tế bào máu, hỗ trợ chữa thiếu máu và cải thiện triệu chứng liên quan.
Xương chắc khỏe: Chất phốt pho trong hoa sen có tác dụng hỗ trợ xương khớp, giúp cải thiện các triệu chứng đau nhức và loãng xương.
Tăng cường sự miễn dịch: Uống trà sen giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật và viêm nhiễm.

► Xem thêm: Tìm hiểu tất tần tật về Trà Sen: Cách ướp, phân loại, công dụng và cách bảo quản lưu giữ hương vị

4. Tổng kết

Với nguồn gốc và quy trình sản xuất đặc biệt, trà sen Tây Hồ mang đến cho người uống một trải nghiệm hương vị độc đáo và sự kết hợp hoàn hảo giữa tinh chất hoa sen tươi mát và hương vị trà thơm ngon. Sự kỷ luật và sự tinh tế trong quá trình lựa chọn nguyên liệu, chế biến đã tạo nên sự khác biệt cho trà sen Tây Hồ, đồng thời thể hiện sự tôn trọng đối với truyền thống và văn hóa của trà.

► Xem thêm: Trà Sen Tây Hồ - Cam kết bền vững và tầm nhìn tương lai của Thuận Trà Tân Cương

Trà sen có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Song nếu nguồn mua uy tín đang là điều bạn băn khoăn, bạn có thể tham khảo thông tin về sản phẩm của Thuận Trà Tân Cương vì Trà sạch 100%, không hương liệu, không chất bảo quản, được chăm bón theo đúng tiêu chuẩn VietGap, có chứng nhận OCOP, ATTP, vùng trồng đạt chuẩn địa lý Tân Cương theo tiêu chí kiểm định chất lượng Châu Âu.